nov
07

2012

De val van het modernisme



Recensie | Het Stedelijk Museum spiegelt nietszeggendheid moderne tijd

Warhol-Campbell_Soup-1-screenprint-1968

Als de moderne schilderkunst in Het Stedelijk Museum Amsterdam, een reflectie is van de tijd, dan lijkt het erop dat de maatschappij daadwerkelijk zo simpel is, als zij zich gedraagt en gedroeg de afgelopen eeuw. In de ban van het consumentisme, zoals Andy Warhol symbolisch weergeeft in 1962 met honderd cans.

De leegheid in de werken. Het platte vlak beschilderd met slechts een paar streken of lijnen. Hoewel dit modernisme ook een grafische stijlperiode inluidt, spiegelt deze versimpeling naar mijn idee een nietszeggendheid binnen de maatschappelijke ontwikkeling. Bedrijven die zich na de oorlog richten op welvaart. Een tijd waarin overvloed heerst en consumeren een leegte tracht op te vullen. Is geld wel hetgeen dat zo gelukkig maakt?

,,Niet nadenken, meedoen. Niet nadenken, meedoen’’, zei Youp van ’t Hek mooi in een conference in de jaren negentig. Een vicieuze cirkel van werken, wonen, slapen en consumeren. Een constante van dag in, dag uit hetzelfde. Een herhaling alsof de mens een machine is, alsof hij of zij iedere seconde een dopje op de tandpasta draait. Geproduceerde producten moeten vermarkt. Een uitgelezen kans voor grafische industrie, maar een moment van bezinning is er amper bij.

mondriaan_composition_with_white,red_and_yellow,_1938-42,_los_angeles_county_musem
Mondriaan, toonbeeld van het modernisme

De fotografie in het museum voelt als een opluchting ten opzichte van de moderne schilderkunst. Een verlichting en een doorbraak in techniek die zuchten naar het digitale tijdperk. Nieuwe paden worden bewandeld.

sultan_mom_posing_dec_06
Larry Sultan (1946), Pictures from Home (1982-1992)

Meer gevoel en expressie lijken te worden verbeeld. De tijd lijkt, na even stil te hebben gestaan weer te bewegen. Maar voordat we een nieuw tijdperk laten inblazen, vraagt het leven niet eerst om bezinning?

500Gursky_Frankfurt_2007
Andreas Gursky, Leipzig 1955

Het vernieuwde Stedelijk Museum Amsterdam opende met een begrotingstekort van vier miljoen op 22 september 2012.